Gepubliceerd op: 07-11-2024
Toegang tot Medisch Generalistische Zorg (MGZ) voor ouderen en mensen met een verstandelijke beperking is opnieuw moeilijker geworden. Versnelling van regionale samenwerkingen is noodzakelijk. Met het programma ‘Medisch generalistische zorg in de regio’ ondersteunen Vilans en Erasmus University Rotterdam, in samenwerking met het ministerie van VWS, initiatieven op dit gebied. ‘We staan voor grote uitdagingen, maar zien ook een goede beweging’, vertellen programmaleider Marloes Berkelaar en onderzoeker Jitse Schuurmans. Ook het Convenant Samenwerking MGZ geeft hoop.
De tekorten onder artsen verstandelijk gehandicapten (arts VG), specialisten ouderengeneeskunde en huisartsen zijn het afgelopen jaar nog verder toegenomen. Dit blijkt uit het rapport ‘Regio-inventarisatie Medisch generalistische zorg in de regio 2024‘ van Vilans en Erasmus University Rotterdam. Jitse Schuurmans, onderzoeker aan de Erasmus, leidde de inventarisatie.
‘De problemen zijn het grootst onder artsen VG‘, aldus Jitse. ‘In 18 van de 31 regio’s wordt het tekort aan artsen VG genoemd als knelpunt. Tekort aan specialisten ouderengeneeskunde wordt in 8 regio’s genoemd en een tekort aan huisartsen in 10 regio’s. Het urgentiebesef om de MGZ anders te organiseren voor ouderen en mensen met een beperking is dan ook hoog.‘
Druk op eerste lijn verlichten
‘Wat de situatie bemoeilijkt, is dat steeds meer cliënten complexe zorgvragen hebben, waarbij altijd veel verschillende zorgverleners betrokken zijn‘, vertelt Marloes. ‘Goede afstemming en samenwerking, gericht op de patiënt en diens naasten, is essentieel om de juiste zorg te organiseren. Daarbij komt dat steeds meer patiënten thuis wonen of kiezen voor een kleinschalige of geclusterde woonvorm. Door de zorg voor deze patiënten neemt de druk op huisartsen verder toe.‘
‘Met het programma “Medisch generalistische zorg in de regio” ondersteunt Vilans regionale initiatieven die de druk op onder meer de eerste lijn kunnen verlichten door vernieuwende manieren van het regionaal organiseren van zorg te helpen ontwikkelen. Langzaam komt die beweging op. We zien een toename van samenwerkingen.‘
Gebruik het Integraal Zorgakkoord als aanknopingspunt
Samenwerking, bij voorkeur domeinoverstijgend, is al langer een thema in de zorg. Ook in het Integraal Zorgakkoord (IZA) wordt de verbinding tussen de Zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg genoemd als belangrijk punt. Deze verbinding komt ten goede van iedereen die gebruikmaakt van MGZ. Marloes raadt dan ook aan om het IZA te gebruiken als aanknopingspunt om MGZ te verbeteren.
‘Zorg ervoor dat de MGZ toegankelijk houden aandacht krijgt aan bestuurlijke tafels en in regionale netwerken.‘ Het nieuwe regeerprogramma, waarin de coalitiepartijen inzetten op versterking van de eerste lijn door verbeterde samenwerking tussen zorgpartijen, is hierbij wellicht een steun in de rug.
Handen ineengeslagen voor MGZ-convenant
Regionale samenwerking is daarbij geen doel, maar een middel om toegang tot MGZ in de regio toekomstbestendig te houden. ‘Zorgpartijen moeten van instellingsverantwoordelijkheid naar regionale verantwoordelijkheid‘, aldus Jitse. ‘Dat is lang niet altijd makkelijk. Afspraken over regionale samenwerking en daarbij passende zorginkoop komen niet vanzelf tot stand. Daarom is het zo bijzonder dat brancheverenigingen in de gehandicaptenzorg, ouderenzorg, huisartsenzorg én zorgverzekeraars op 2 september het Convenant Samenwerking MGZ hebben getekend. Zeven partijen uit verschillenden domeinen hebben daarvoor de handen ineengeslagen.‘
Zorgpartijen moeten van instellingsverantwoordelijkheid naar regionale verantwoordelijkheid.
Naast het convenant zijn er meer positieve ontwikkelingen te melden over de samenwerking in de gehandicaptenzorg en ouderenzorg.
Lees meer over alle ontwikkelingen en het convenant in het artikel: Zonder toegankelijke MGZ geen transitie in de zorg. In dit artikel vind je ook de heldere infographic en rapportage die we maakten van de ‘Regio-inventarisatie Medisch generalistische zorg in de regio 2024’.
Deel deze pagina via:
